لندن، ۱۱ فوریۀ ۱۸۹۱

بخاطر دو نامه‌ای که فرستادید از شما بسیار سپاسگزارم.^[۲] نامه‌های ببل و شیپل را همراه این نامه برمی‌گردانم.

تحریم اعمال شده علیه من توسط برلینی‌ها هنوز برداشته نشده است؛ خبری از هیچ نامه‌ای نیست و واضح است که آنها هنوز تصمیم شان را نگرفته‌اند. برعکس، هامبورگر اکو سرمقاله‌ای بسیار منصفانه چاپ کرد^[۳] دربارۀ اینکه آقایان هنوز خیلی به لاسالیسم آلوده‌اند و در حقیقت به سیستم حقوق اکتسابی قسم یاد می کنند.^[۴] از روی این و از روی فرانکفورتر زایتونگ، من همچنین برداشت کردم که حملۀ مطبوعات اپوزیسیون در اوجش قرار داشت، چنانچه در حال فرونشستن نبود. هنگامی که از آن – که تاکنون تا جایی که من می توانم ببینم، بسیار ملایم بوده است – بگذرند آقایان از اضطراب اولیه شان درخواهند آمد. در مقابل، طرف مکاتبۀ برلینی آدلر (آ. براون؟) در واقع از من بخاطر منتشر کردن آن چیز تشکر کرده است.^[۵] اگر چند تا صدای اینچنینی دیگر پیدا شوند اپوزیسیون از بین می رود.

برای من آشکار شد که آن سند عمداً خوابانده و از ببل در مه / ژوئن ۱۸۷۵، هنگامی که او به من اطلاع داد که تاریخ آزادی اش از زندان ۱ آوریل بوده، مخفی شده است؛ البته، من برای او نوشته‌ام^[۶] و گفته‌ام که او باید آن را دیده باشد مگر آنکه «چیزی تبهکارانه» اتفاق افتاده باشد. اگر ضروری باشد، من در زمان مناسب از او تقاضا خواهم کرد که به این نکته جواب دهد. این سند برای مدتی طولانی در دست لیبکنخت بود که براکه با قدری سختی توانست آن را پس بگیرد؛ لیبکنخت می خواست آن را کلاً برای خودش نگه دارد تا از آن برای نسخۀ نهایی برنامه استفاده کند. چگونگی آن احتیاجی به گفتن ندارد.

مقالۀ لافارگ^[۷] را توسط پست سفارشی کتاب بصورت یک نسخۀ آمادۀ نشر برای من بفرستید؛ من مشکلات جزئی را رفع خواهم کرد. همچنین مقالۀ او دربارۀ پادلفسکی^{۱} کاملاً خوب و بسیار مفید بود، با توجه به اینکه Vorwärts امور سیاسی فرانسه را به نحو بدی نمایش می دهد. در مجموع به نظر می رسد که ویلهلم^{۲} در این زمینه شانسی ندارد. او همیشه جمهوری فرانسه را تا حد بالا بردن آن به عرش اعلا می ستاید در حالیکه گسد، مخبری که او خودش منصوب کرده، طرفدار از هم گسستن آن است.^[۸]

اعلامیۀ رسمی گروه پارلمانی^[۹]، با جلوداری شیپل، برای من امری کاملاً بی تفاوت است. اگر آنها بخواهند، من آماده‌ام تأیید کنم که عادت ندارم اجازۀ آنها را بخواهم. اینکه آیا آنها با انتشار موافقت خواهند کرد یا نه برای من یکسان است. غبطۀ حق شان برای تأیید نکردن این و آن را نیز نخواهم خورد. در نظر ندارم که پاسخ دهم، مگر آنکه امور طوری از کار درآیند که من را کاملاً مجبور به آن کار کنند. پس منتظر می مانیم و می بینیم.

دربارۀ آن برای ببل نمی نویسم، زیرا نخست خودش باید به من اطلاع دهد که بالاخره به چه نظری نسبت به موضوع رسیده، دوم، هر قطعنامه‌ای به امضای همگان در گروه پارلمانی می رسد، چه به آن رأی داده باشند و چه نداده باشند. در ضمن، ببل به اشتباه فکر می کند که من به خودم اجازه می دهم درگیر جدالی زننده شوم. برای آن کار، آنها ابتدا مجبورند من را با دروغها و چیزهای دیگری تحریک کنند که نتوانم نادیده‌شان بگیرم. برعکس، من که گذشته از همۀ اینها هیچ دلیلی برای عصبانیت ندارم و فقط بسیار مشتاقم که آن پل – پل شناور، پل چوب بستی، آهنی، سنگی یا حتی پل طلایی – را از بین پرتگاه یا شکافی که ببل گمان کرد بزرگی آن را از دور دیده است بسازم، قطعاً با روحیۀ آشتی اشباع شده‌ام.

عجیب است! شیپل حالا دربارۀ خیلی از لاسالی‌های قدیمی می نویسد که به لاسالیسم شان مفتخرند – با این حال زمانی که آنها اینجا بودند^[۱۰]، همه متفق القول بودند که هیچ لاسالی ای در آلمان باقی نمانده! در واقع، به این دلیل بود که من بسیاری از ملاحظاتم را کنار گذاشتم. سپس ببل نیز با گفتن اینکه تعداد زیادی از بهترین رفقا احساس می کنند که به آنها جداً اهانت شده، با دیگران هم آهنگ می شود. اگر [چنین باشد]^{۳}، آنها باید امور را طوری که واقعاً بودند برای من [توصیف می کردند]^{۳}.

در واقع، اگر شما اکنون، ۱۵ سال بعد، نمی توانید نظرتان را دربارۀ چرندیات تئوریک لاسال و مأموریت پیغمبرگونۀ او بیان کنید، پس چه وقت قادر خواهید شد این کار را انجام دهید؟

با این حال، حزب همانطور که هست، کمیتۀ اجرایی، گروه پارلمانی و همۀ دیگران^{۴} توسط قانون ضد سوسیالیستی^[۱۱] از همۀ سرزنش‌ها بجز پذیرفتن چنین برنامه‌ای معاف شده‌اند (و راهی برای دور زدن این وجود ندارد). تا زمانی که آن قانون اجرا می شد مسئلۀ هر نوع تجدیدنظری نمی توانست مطرح باشد؛ به محض اینکه برداشته شد تجدیدنظر در دستور کار قرار گرفت. پس آنها چه چیز بیشتری می خواهند؟

همچنین ضروری است که آقایان بالاخره عادت دست نزدن به مقامات حزبی – خادمان شان – و چاپلوسی آنها را بمثابه بوروکراتهای خطاناپذیر کردن، بجای برخورد انتقادی به آنها، دور اندازند.

شما بدون شک شنیده‌اید که آولینگ بجای برادلاگ برای نورث همپتون نامزد شده است.^{۵} دعوت از طرف شاخه‌های فدراسیون سوسیال-دمکرات^[۱۲] در محل و کارگران صنایع گازی انجام شد. او به آنجا رفت و اظهارات تندش با تحسین بسیاری همراه شد. او از ۱۰۰۰-۹۰۰ رأی اطمینان یافته بود. ولی او برای هزینه‌های انتخاباتی پس انداز نداشت و هنگامی که از جانب یک مأمور توری پرداخت هزینه‌ها به او پیشنهاد شد، با عصبانیت ردش کرد. بنابراین او نامزد نشد، بلکه از این به بعد بعنوان کاندیدای کارگری از نورث همپتون نامزد خواهد شد.


نخستین انتشار به صورت کامل در
Aus der Frühzeit des Marxismus. Engels Briefwechsel mit Kautsky, Prag, 1935
انتشار بر طبق متن اصلی
مجموعه آثار مارکس و انگلس، جلد ۴۹